Trong bối cảnh sự phát triển công nghiệp ngày càng nhanh chóng, rủi ro về sự cố môi trường trở thành mối quan tâm lớn đối với cộng đồng và doanh nghiệp. Để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo bồi thường thiệt hại, bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường đã trở thành một công cụ thiết yếu.
Mục lục bài viết
- 1. Sự cố môi trường là gì? Bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường là gì?
- 2. Đối tượng phải mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường
- 3. Lợi ích khi mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường
1. Sự cố môi trường là gì? Bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường là gì?
Khoản 14 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020 định nghĩa sự cố môi trường như sau:
“Sự cố môi trường là sự cố xảy ra trong quá trình hoạt động của con người hoặc do biến đổi bất thường của tự nhiên, gây ô nhiễm, suy thoái môi trường nghiêm trọng.”
Các sự cố này có thể bao gồm sự rò rỉ chất độc hại, sự cố tràn dầu, ô nhiễm không khí, nước, hoặc đất đai, và các vấn đề khác gây tổn thất lớn đến môi trường. Sự cố môi trường không chỉ ảnh hưởng đến sự sống của các loài động vật và thực vật mà còn có thể dẫn đến các bệnh tật cho con người và gây thiệt hại về tài sản.
Theo đó, bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường là một loại bảo hiểm giúp bảo vệ các tổ chức, cá nhân khỏi các chi phí phát sinh do thiệt hại môi trường mà họ gây ra.
Đây là hình thức bảo hiểm mà trong đó các công ty bảo hiểm cam kết bồi thường cho các bên bị thiệt hại khi sự cố môi trường xảy ra, dựa trên các điều khoản đã ký kết trong hợp đồng bảo hiểm.
2. Đối tượng phải mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường
Không phải tất cả các tổ chức hay cá nhân đều bắt buộc phải mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường.
Mà căn cứ theo quy định tại Điều 140 Luật Bảo vệ môi trường 2020 thì chỉ có những đối tượng là chủ dự án đầu tư, cơ sở thuộc danh mục loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường công suất lớn quy định tại Cột 3 Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 08/2022/NĐ-CP có trách nhiệm mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường. Cụ thể gồm những đối tượng sau:
| STT | Loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường | Công suất |
| (1) | (2) | (3) |
| I | Mức I | |
| 1 | Làm giàu, chế biến khoáng sản độc hại, khoáng sản kim loại; chế biến khoáng sản có sử dụng hóa chất độc hại; | Từ 200.000 tấn quặng làm nguyên liệu đầu vào/năm trở lên |
| Sản xuất thủy tinh (trừ loại hình sử dụng nhiên liệu khí, dầu DO) | Từ 200.000 tấn sản phẩm/năm trở lên | |
| 2 | Sản xuất gang, thép, luyện kim (trừ cán, kéo, đúc từ phôi nguyên liệu) | Từ 300.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
| 3 | Sản xuất bột giấy, sản xuất giấy từ nguyên liệu tái chế hoặc từ sinh khối | Từ 50.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
| 4 | Sản xuất hóa chất vô cơ cơ bản (trừ khí công nghiệp), phân bón hóa học (trừ phối trộn, sang chiết, đóng gói), hóa chất bảo vệ thực vật (trừ phối trộn, sang chiết) | Từ 5.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
| 5 | Sản xuất vải, sợi, dệt may (có công đoạn nhuộm, giặt mài hoặc nấu sợi) | Từ 50.000.000 m2/năm trở lên |
| 6 | Sản xuất da (có công đoạn thuộc da); thuộc da | Từ 10.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
| 7 | Khai thác dầu thô, khí đốt tự nhiên | Tất cả |
| Lọc, hóa dầu | Từ 1.000.000 tấn sản phẩm/năm trở lên | |
| 8 | Nhiệt điện than | Từ 600 MW trở lên |
| Sản xuất than cốc | Từ 100.000 tấn sản phẩm/năm trở lên | |
| Khí hóa than | Từ 50.000 m3 khí/giờ trở lên | |
| II | Mức II | |
| 9 | Tái chế, xử lý chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường | Từ 500 tấn/ngày trở lên |
| Tái chế, xử lý chất thải nguy hại; phá dỡ tàu biển đã qua sử dụng; sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất | Tất cả | |
| 10 | Mạ có công đoạn làm sạch bề mặt kim loại bằng hóa chất | Từ 10.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
| 11 | Sản xuất pin, ắc quy | Từ 600 tấn sản phẩm hoặc 200.000 KWh/năm trở lên |
| 12 | Sản xuất xi măng | Từ 1.200.000 tấn/năm trở lên |
| III | Mức III | |
| 13 | Chế biến mủ cao su | Từ 15.000 tấn/năm trở lên |
| 14 | Sản xuất tinh bột sắn, bột ngọt | Từ 10.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
| Sản xuất bia, nước giải khát có gas | Từ 30 triệu lít sản phẩm/năm trở lên | |
| Sản xuất cồn công nghiệp | Từ 02 triệu lít sản phẩm/năm trở lên | |
| 15 | Sản xuất đường từ mía | Từ 10.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
| 16 | Chế biến thủy, hải sản | Từ 20.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
| Giết mổ gia súc, gia cầm quy mô công nghiệp | Từ 1.000 gia súc/ngày hoặc từ 10.000 gia cầm/ngày trở lên | |
| Chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô công nghiệp | Từ 1.000 đơn vị vật nuôi trở lên | |
| 17 | Sản xuất linh kiện, thiết bị điện, điện tử | Từ 01 triệu thiết bị, linh kiện/năm hoặc 1.000 tấn sản phẩm/năm trở lên |
Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ pháp lý của các doanh nghiệp khi hoạt động kinh doanh, Điều luật này cũng quy định khuyến khích các đối tượng không nằm trong danh mục nêu trên cũng nên xem xét việc mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường.
Đồng thời, khuyến khích các công ty bảo hiểm cung cấp dịch vụ bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại liên quan đến sự cố môi trường.
3. Lợi ích khi mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường
Mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho các tổ chức và cá nhân, bao gồm:
Tại sao bảo hiểm môi trường là giải pháp không thể thiếu trong quản lý rủi ro?
Trong bối cảnh ngày càng gia tăng các sự cố môi trường do hoạt động công nghiệp, khai thác, sản xuất và vận hành của các doanh nghiệp, việc chủ động áp dụng các biện pháp quản lý rủi ro trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Một trong những giải pháp hiệu quả và bền vững đang được nhiều tổ chức tin dùng hiện nay chính là bảo hiểm môi trường. Dưới đây là những lý do thuyết phục vì sao bảo hiểm không chỉ là một lựa chọn khôn ngoan mà còn là yêu cầu tất yếu trong hoạt động kinh doanh hiện đại.
Thứ nhất: Giảm thiểu chi phí bồi thường thiệt hại do sự cố môi trường
Khi xảy ra sự cố môi trường như tràn hóa chất, rò rỉ chất thải, ô nhiễm nguồn nước hay không khí,… chi phí để khắc phục hậu quả và bồi thường cho các bên liên quan có thể lên tới hàng tỷ đồng. Việc mua bảo hiểm giúp doanh nghiệp chia sẻ gánh nặng tài chính, vì công ty bảo hiểm sẽ chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí bồi thường tùy theo mức độ và điều khoản hợp đồng. Đây là giải pháp tài chính thiết thực giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động ổn định ngay cả trong những tình huống bất ngờ và khó lường.
Thứ hai: Đảm bảo tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường
Tại Việt Nam và nhiều quốc gia khác, các quy định pháp lý đang ngày càng siết chặt trong việc yêu cầu các tổ chức, doanh nghiệp phải mua bảo hiểm trách nhiệm môi trường. Việc tuân thủ đầy đủ các quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý và mức phạt nặng, mà còn thể hiện cam kết rõ ràng trong việc bảo vệ môi trường và thực hiện trách nhiệm xã hội.
Thứ ba: Nâng cao uy tín và hình ảnh thương hiệu
Các doanh nghiệp có chính sách bảo hiểm môi trường rõ ràng, minh bạch sẽ được đánh giá cao hơn trong mắt cộng đồng, đối tác và cơ quan quản lý nhà nước. Đây là một yếu tố quan trọng góp phần xây dựng niềm tin, tạo dựng hình ảnh thương hiệu chuyên nghiệp và có trách nhiệm. Đồng thời, điều này còn hỗ trợ tích cực trong các hoạt động kêu gọi đầu tư, hợp tác chiến lược hay đấu thầu dự án.
Thứ tư: Hỗ trợ doanh nghiệp quản lý rủi ro hiệu quả
Bảo hiểm không chỉ là “phao cứu sinh” khi xảy ra sự cố mà còn là công cụ giúp doanh nghiệp chủ động xây dựng chiến lược quản lý rủi ro toàn diện. Nhờ vào cơ chế chia sẻ rủi ro, doanh nghiệp có thể yên tâm tập trung vào các mục tiêu kinh doanh cốt lõi, không bị gián đoạn bởi những tổn thất lớn về tài chính hay pháp lý do sự cố môi trường gây ra.
Thứ 5: Góp phần phục hồi môi trường nhanh chóng
Không thể phủ nhận rằng, bên cạnh thiệt hại về tài sản và con người, các sự cố môi trường còn để lại hậu quả nghiêm trọng đến hệ sinh thái tự nhiên. Bảo hiểm cung cấp nguồn tài chính quan trọng để thực hiện các biện pháp khôi phục, cải tạo môi trường một cách nhanh chóng và kịp thời. Nhờ đó, doanh nghiệp không chỉ giảm thiểu tác động tiêu cực về lâu dài mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm với cộng đồng và môi trường sống.
Kết luận
Trong thời đại mà yếu tố bền vững và trách nhiệm xã hội ngày càng được đặt lên hàng đầu, bảo hiểm môi trường không còn là một lựa chọn mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp. Việc chủ động tham gia bảo hiểm là cách thông minh để bảo vệ lợi ích của chính doanh nghiệp, góp phần xây dựng một hệ sinh thái kinh doanh an toàn, minh bạch và phát triển bền vững.
Nguồn: https://luatvietnam.vn
